Tác hại của thiếu ngủ – Cảnh báo nghiêm trọng cho sức khỏe và tinh thần

Thiếu ngủ là tình trạng cơ thể không được nghỉ ngơi đủ thông qua giấc ngủ hàng ngày, khiến các chức năng sinh lý và tâm lý không được hồi phục hoàn toàn. Giấc ngủ không chỉ là khoảng thời gian nghỉ ngơi mà còn là lúc cơ thể tự chữa lành, phục hồi năng lượng và tái tạo tế bào.

Thiếu ngủ là gì? Bao nhiêu tiếng ngủ mỗi ngày là đủ?

Thiếu ngủ là tình trạng bạn không ngủ đủ thời gian cần thiết để cơ thể và não bộ được phục hồi hoàn toàn. Không chỉ dừng lại ở việc ngủ ít giờ, thiếu ngủ còn bao gồm cả việc ngủ chập chờn, không sâu giấc hoặc thường xuyên bị gián đoạn giữa đêm.

Cải thiện tình trạng mất ngủ chỉ với 1 nốt nhạc

7 tác hại nghiêm trọng của thiếu ngủ đối với sức khỏe

1. Giảm trí nhớ và khả năng tập trung

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong quá trình lưu trữ thông tin và tái cấu trúc trí nhớ. Trong khi ngủ, não bộ xử lý và phân loại những gì bạn đã học hoặc trải qua trong ngày. Thiếu ngủ cản trở quá trình này, khiến bạn khó ghi nhớ, dễ quên và mất khả năng tư duy logic.

Theo các nghiên cứu khoa học, những người thiếu ngủ có khả năng phản ứng chậm hơn, phạm nhiều lỗi khi làm việc và dễ bị xao nhãng. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất học tập, làm việc và khả năng sáng tạo.

2. Suy giảm hệ miễn dịch

Khi bạn ngủ đủ giấc, cơ thể sản sinh ra các cytokine – loại protein giúp chống viêm và phòng ngừa nhiễm trùng. Thiếu ngủ làm giảm lượng cytokine và kháng thể, khiến hệ miễn dịch suy yếu rõ rệt. Hệ quả là bạn dễ bị cảm cúm, viêm họng, nhiễm trùng da và các bệnh do virus, vi khuẩn tấn công.

Mất ngủ trong 1 khoảng thời gian dài sẽ khiến bạn bị suy giảm hệ miễn dịch

Đặc biệt trong thời kỳ dịch bệnh, việc duy trì giấc ngủ đủ và chất lượng chính là “lá chắn” tự nhiên giúp bảo vệ sức khỏe tốt hơn mọi loại thuốc bổ.

3. Gây rối loạn nội tiết và tăng cân

Thiếu ngủ ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình điều tiết hormone trong cơ thể. Cụ thể, nó làm tăng hormone ghrelin (kích thích cảm giác đói) và giảm leptin (hormone tạo cảm giác no), dẫn đến tình trạng ăn quá nhiều, thèm đồ ngọt và thực phẩm giàu chất béo.

Bên cạnh đó, ngủ không đủ còn làm rối loạn chuyển hóa insulin – yếu tố quan trọng trong việc điều hòa đường huyết. Đây là nguyên nhân vì sao nhiều người thiếu ngủ lâu ngày thường bị tăng cân, béo phì và có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường.

4. Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tiểu đường

Thiếu ngủ khiến cơ thể liên tục ở trạng thái căng thẳng, làm tăng huyết áp, nhịp tim và lượng cortisol trong máu – tất cả đều là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây bệnh tim mạch. Ngoài ra, việc cơ thể xử lý glucose kém do thiếu ngủ làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2.

Mất ngủ tạo ra nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và tiểu đường

Một nghiên cứu của Đại học Harvard chỉ ra rằng, những người ngủ dưới 6 tiếng mỗi đêm có nguy cơ đau tim cao hơn 27% so với những người ngủ đủ giấc.

5. Rối loạn tâm trạng – dễ cáu gắt, lo âu, trầm cảm

Ngủ không đủ ảnh hưởng trực tiếp đến vùng não điều khiển cảm xúc như amygdala và vỏ não trước trán. Người thiếu ngủ thường xuyên sẽ dễ cáu gắt, mất kiên nhẫn, khó kiểm soát cảm xúc và dễ xảy ra xung đột với người xung quanh.

Về lâu dài, thiếu ngủ làm tăng nguy cơ mắc các chứng rối loạn tâm thần như lo âu mãn tính, stress kéo dài và trầm cảm. Không ít trường hợp người bệnh trầm cảm bắt nguồn từ thói quen ngủ không lành mạnh trong thời gian dài.

6. Giảm khả năng sinh lý và ảnh hưởng hormone giới tính

Thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến sinh lý nam mà cả nữ giới. Ở nam giới, thiếu ngủ làm giảm nồng độ testosterone – hormone chính quyết định ham muốn và khả năng sinh lý. Ở nữ giới, tình trạng rối loạn nội tiết do ngủ không đủ có thể dẫn đến kinh nguyệt không đều, da sạm, mụn và giảm khả năng sinh sản.

Mất ngủ làm giảm khả năng sinh sản

7. Tăng nguy cơ tai nạn và mất an toàn

Một đêm thiếu ngủ có thể khiến bạn trở thành “người mất tỉnh táo” trên đường. Theo tổ chức NHTSA (Mỹ), mỗi năm có hàng ngàn vụ tai nạn giao thông liên quan đến người lái xe buồn ngủ. Thậm chí, chỉ cần thức trắng 18 giờ, khả năng phản xạ và xử lý tình huống của bạn đã tương đương với người có nồng độ cồn vượt mức cho phép.

Dấu hiệu bạn đang bị thiếu ngủ kéo dài

Thiếu ngủ không đơn thuần là cảm giác mệt mỏi sau một đêm thức khuya. Khi tình trạng thiếu ngủ diễn ra trong nhiều ngày, nhiều tuần hoặc thậm chí nhiều tháng, cơ thể bắt đầu phát đi những cảnh báo âm thầm nhưng rõ rệt. Dưới đây là các dấu hiệu phổ biến cho thấy bạn có thể đang bị thiếu ngủ kéo dài:

• Luôn cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng, kể cả sau khi ngủ đủ giờ.
• Mắt thâm quầng, sưng hoặc đỏ, thường xuyên khô mắt hoặc chảy nước mắt.
• Khó tập trung, suy giảm trí nhớ ngắn hạn, hay quên việc vừa mới xảy ra.
• Tâm trạng thất thường, dễ cáu gắt hoặc buồn vô cớ, có cảm giác lo âu hoặc buồn bã không rõ nguyên nhân.
• Giảm hiệu suất công việc, dễ mắc lỗi, không có động lực làm việc như trước.
• Cảm giác đói thường xuyên, đặc biệt thèm ăn đồ ngọt, béo, hoặc ăn không kiểm soát.
• Tăng cân không lý do rõ ràng, kèm theo cảm giác chậm chạp, uể oải.
• Suy giảm sức đề kháng, dễ bị cảm cúm, viêm họng, nổi mụn hoặc dị ứng.

Nếu bạn nhận thấy 3–4 dấu hiệu trong danh sách trên xuất hiện liên tục trong hơn 2 tuần, rất có thể cơ thể bạn đang rơi vào tình trạng thiếu ngủ mãn tính và cần có giải pháp khắc phục sớm.

Giải pháp cải thiện chất lượng giấc ngủ

Để cải thiện chất lượng giấc ngủ, điều quan trọng nhất là bạn phải thay đổi thói quen sinh hoạt và tạo điều kiện tối ưu cho cơ thể được nghỉ ngơi đúng cách. Trước hết, hãy cố gắng đi ngủ và thức dậy vào cùng một giờ mỗi ngày, kể cả cuối tuần, để đồng hồ sinh học được ổn định. Không gian ngủ cũng đóng vai trò quan trọng – bạn nên giữ phòng ngủ yên tĩnh, tối, thoáng mát và tránh dùng các thiết bị điện tử như điện thoại, laptop trước giờ đi ngủ ít nhất 30 phút.

Kết hợp với trà sen gạo lứt linh chi

Một giải pháp tự nhiên hiệu quả khác là kết hợp sử dụng trà sen gạo lứt linh chi. Loại trà này chứa các thành phần như tâm sen giúp làm dịu hệ thần kinh, linh chi hỗ trợ điều hòa cơ thể và gạo lứt giàu vitamin nhóm B, giúp cải thiện chứng bệnh mất ngủ. Uống một tách trà ấm trước giờ ngủ khoảng 1 tiếng sẽ mang lại cảm giác thư giãn, dễ chịu và hỗ trợ bạn ngủ ngon hơn. Việc áp dụng đồng thời các giải pháp trên không chỉ giúp bạn tạm biệt chứng mất ngủ mà còn cải thiện sức khỏe toàn diện, mang lại cuộc sống năng động và tràn đầy năng lượng.

Sản phẩm trà sen gạo lứt linh chi giúp cải thiện sức khỏe toàn diện

Công dụng của trà sen gạo lứt linh chi

Thành phần có trong trà sen gạo lứt linh chi

Đối tượng sử dụng trà sen gạo lứt linh chi

Trên đây chính là những lời khuyên để bạn có thể có được một giấc ngủ chất lượng mà không lo các chứng bệnh mất ngủ quấy rầy, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống. Hãy theo dõi thêm các bài viết khác để biết về các cách chăm sóc bản thân mỗi ngày tại website và kênh fanpage của Wellness Lifestyle!

Ngủ đủ không chỉ để nghỉ ngơi, mà là để sống khỏe

Thiếu ngủ kéo dài có thể dẫn đến hàng loạt vấn đề sức khỏe như tăng cân, rối loạn nội tiết, trầm cảm, giảm khả năng làm việc và thậm chí là nguy cơ cao mắc các bệnh mãn tính như tim mạch và tiểu đường. Vì thế, hãy coi giấc ngủ là một phần thiết yếu trong lối sống lành mạnh, giống như việc ăn uống đúng cách và tập thể dục đều đặn. Một giấc ngủ ngon không chỉ giúp bạn trông tươi tắn hơn vào sáng hôm sau, mà còn giúp bạn sống lâu hơn, khỏe mạnh hơn và hạnh phúc hơn trong dài hạn.